Jak chronić ogród na zboczu przed ulewnymi deszczami

• 30.09.2024
• Odczyt za 4 minuty

• GEOSIATKI PRZECIWEROZYJNE
• OCHRONA PRZED EROZJĄ

Ulewne deszcze zdarzają się od czasu do czasu, ale mogą wyrządzić znaczne szkody, zwłaszcza jeśli posiadasz ogród na skarpie. Przygotuj się na burzę, zanim będzie za późno. Podpowiemy, jak wzmocnić nachylony teren w taki sposób, aby oprócz ulewy nie zsunęła się na Twoją posesję ze zbocza również ziemia.

Gdy burze nadszarpną twój budżet

Przelotne letnie deszcze są mile widzianym orzeźwieniem w upalne dni, ale silne ulewy mogą wyrządzić na posesjach więcej szkody niż pożytku. Przykładem z ostatnich lat może być oświadczenie czeskiego przedsiębiorstwa państwowego Lesy České republiky (Lasy Republiki Czeskiej), które na przełomie czerwca i lipca 2024 roku z powodu silnych ulew została wyrządzone szkody o wartości ponad 80 milionów koron czeskich (a więc około 14 milionów złotych).

Ostrzeżenia meteorologów w takich sytuacjach nie powinny być lekceważone również przez właścicieli prywatnych ogrodów znajdujących się na skarpach. Gwałtowna ulewa może wyrządzić poważne szkody na pochyłym terenie, spowodować na przykład erozję gleby lub osuwisko.

Na szczęście istnieje wiele sposobów, jak temu zapobiec. Dowiedz się, jak chronić ogród położony na zboczu przed erozją powierzchniową i wypłukiwaniem ziemi.

1. Chroń zbocze przed erozją

Woda spływająca ze zbocza stopniowo niszczy powierzchnię gleby. Gdy gleba nie jest w stanie przyjąć większej ilości wody, dochodzi do erozji. Jest to proces naturalny, który jednak powinien być brany pod uwagę – na przykład w Polsce zagrożonych jest erozją wodną ponad 30% uprawianych gruntów.

Skutecznym sposobem ochrony posesji przed silnymi deszczami i erozją wodną jest stabilizacja powierzchni zbocza za pomocą mat przeciwerozyjnych i zasadzonej roślinności.

Potrójna funkcja mat przeciwerozyjnych: Głównym zadaniem mat położonych na skarpie jest zmniejszenie dynamiki opadającej wody oraz zmniejszenie prędkości płynącej wody. Geomaty pełnią na zboczu trzy ważne funkcje:

1. Mata działa jako „bariera” – chroni glebę przed bezpośrednim opadem wody deszczowej i przed wodą spływającą ze skarpy, zapobiegając w ten sosób niekontrolowanej erozji wodnej.
2. Mata działa jako „zbiornik wodny” – część wody deszczowej jest przez matę zatrzymywana, co zapobiega natychmiastowemu wsiąkaniu nadmiaru wody w glebę. Mata nie zatrzymuje jednak wody na stałe, działa jak „gąbka” – pochłania część wody i stopniowo ją uwalnia.
3. Mata działa jako „podpora” dla roślin – system korzeniowy zasadzonych roślin w połączeniu z matami położonymi na zboczach, stopniowo przerasta w glebę i przejmuje funkcję ochronną przed erozją na zboczach. Do tego czasu funkcję tę spełnia położona mata, która jednocześnie chroni młode rośliny przed płynącą wodą. Naturalne substancje, z których wykonane są maty, stopniowo uwalniają się w glebie i służą jako źródło składników odżywczych wspomagających zdrowy rozwój roślinności na zboczach.

Rodzaje mat przeciwerozyjnych: dostępne są maty wykonane z naturalnych lub plastikowych materiałów.

• Naturalne maty przeciwerozyjne są przyjazne dla środowiska, przyjemne dla oka i rozkładają się w ciągu kilku lat.
• Plastikowe maty przeciwerozyjne nie wyglądają tak dobrze jak naturalne materiały, ale ich żywotność jest wielokrotnie dłuższa (liczona w dekadach).

2. Ściółkuj, ściółkuj, ściółkuj

Gruba warstwa ściółki chroni rabaty przed niekontrolowanym wzrostem chwastów i zatrzymuje wodę deszczową, która nie opada bezpośrednio na glebę.

Na płaskim terenie możesz wybrać spośród wielu opcji – od ściółki kory, przez zrębki, aż po kamyki lub kartony papierowe (bez nadruków i opisów).

Na zboczu ściółkowanie może być jednak problematyczne – ściółka kory, która jest często stosowana w takich przypadkach, stopniowo osiada i trzeba ją regularnie uzupełniać. Oprócz tego ściółka zsuwa się ze zbocza, zwłaszcza podczas deszczu.

Wypróbuj sprytny sposób na zatrzymanie ściółki na zboczu bez konieczności budowania barier czy innych systemów zatrzymujących podłoże. Połóż na zboczu matę kokosową o gramaturze 400 g/m² i posyp ją ściółką. Mata ta ma większe oczka (około 3,5 cm), przez które ściółka przechodzi i w ten sposób zatrzymuje się na skarpie, zapobiegając jej zdmuchnięciu przez wiatr lub zmyciu przez deszcz.

W tej sytuacji również, ponieważ chodzi o naturalny surowiec, siatka kokosowa rozłoży się w ciągu kilku lat. Jeśli więc chcesz nadal przechwytywać korę na zboczu w ten sposób, po kilku latach trzeba będzie siatkę kokosową na zboczu wymienić na nową. Teren będzie miał estetyczny wygląd i będzie chroniony przed silnymi deszczami.

3. Stwórz ogród deszczowy na posesji

Założenie ogrodu w ogrodzie, co to za pomysł? Ogrody deszczowe to wciąż nowość, choć udane realizacje można już spotkać również w Polsce.

Podstawowa idea ogrodów deszczowych jest prosta – w odpowiednim miejscu na posesji tworzy się wgłębienie (rów) do odprowadzania wody deszczowej z dachu domu i z terenu, na którym stoi budynek. Idealnym miejscem na ogród deszczowy jest dobrze nasłoneczniona przestrzeń, która zapewni lepsze parowanie wody.

W zagłębieniu sadzi się rośliny, które dobrze radzą sobie w wilgotnym środowisku, ale jednocześnie przetrwają krótsze okresy suszy. W takim miejscu dobrze rosną trawy oraz wybrane gatunki bylin i krzewów. System korzeniowy takich roślin filtruje wodę deszczową i wspomaga jej lepsze wsiąkanie w glebę.

Gęstość nasadzeń zależy również od wielkości i nachylenia terenu, z którego będzie pobierana woda. Gdy rośliny już się zakorzenią i urosną, ogród deszczowy jest prawie bezobsługowy.

Zabezpiecz swoje zbocze z wyprzedzeniem, a nie będziesz zaskoczony wysoką wodą. Zagospodarowany, nierówny teren nie będzie już dla Ciebie zagrożeniem, wręcz przeciwnie - wybierając skuteczne środki, możesz sprawić, że stanie się on dominującym elementem Twojego ogrodu.

Którą metodę ochrony skarp w ogrodzie wybrałeś?

Podziel się swoimi doświadczeniami w komentarzach.